نکاتی در خصوص حفاری چاه فاضلاب
یکی از موارد مهم در صنعت ساختمان، سیستم دفع فاضلاب بوده که به دو صورت سیستم فاضلاب شهری و سیستم چاه اجرا میشود. ولی در کمال تاسف به دلیل ضعف و نقصان سیستم فاضلاب شهری، همچنان از روش چاه استفاده شده که البته مضرات زیست محیطی و سلامتی آن بر کسی پوشیده نیست.
حفاری چاه فاضلاب
انتخاب نوع دفع و چاه بستگی به جنس خاک و نوع زمین و سطح آب زیر زمینی منطقه داشته و در مناطقی که خاک آن به میزان کافی شن و ماسه یا خرده سنگ داشته باشد از چاه جذبی و در مناطقی که خاک آن حاوی رس فراوان یا خاصیت باتلاقی بوده یا سطح آب زیر زمینی بالا باشد (در صورت عدم وجود سیستم فاضلاب شهری) از چاه (مخزن) سپتیک استفاده میشود.
چاه جذبی
چاه جذبی از سه بخش زیر تشکیل شده است.
گلدانی
به دهانه چاه که شکل گلدون داشته (مخروطی یا قیفی) گلدونی گویند و در واقع گلدونی محل جمع آوری فاضلاب و استقرار انتهای لولههای فاضلاب و وظیفه هدایت فاضلاب به چاه را دارد.
میله
چاه به قطر ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر که تا سطح لایه نفوذ پذیر خاک عمق داشته را میله گویند. البته بهتر است جهت کاهش اثرات منفی حفر چاه بر سازه ساختمان، همواره حداقل عمق میله ۶ متر باشد.
انباره چاه
مخزن گنبدی شکل چاه که در لایه نفوذ پذیر خاک حفر میشود را گویند و وظیفه آن جمع آوری فضولات و جداسازی آب از فاضلاب توسط نشت در لایههای نفوذ پذیر خاک است.
لازم بذکر است حتماً باید آب باران و سطحی از چاه فاضلاب انسانی جدا بوده و بهتر است حد الامکان چاه مربوط به آب باران از چاه فاضلاب انسانی دور باشد.
بسیاری از مشکلات ساختمان به صورت ناگهانی رخ می دهد و خطر پرشدن چاه فاضلاب و بالازدن آب از آن ، ریزش چاه فاضلاب در تهران از جمله مشکلات شایع در هر خانه یا اداره ای می باشد
حفاری چاه فاضلاب برای دفع آب حفاری می شود. از جمله فاضلاب و آب باران ، انجام این کار در زمین های شنی به دلیل جذب سریع آب نسبت به غیر شنی عمر بالاتری دارد اما به دلیل اینکه مواد جامد ، چربی آشپزخانه ، مو و …به درون چاه می روند.
اولین گام در حفر چاه، مشخص کردن مکان مناسب حفاری است که باید توسط یک کارشناس با توجه به شرایط ساختمان مشخص شود. حفر چاه فاضلاب مناسب برای ساختمان نیاز به تخصص خاصی دارد که هر فرد عادی قادر به انجام آن نمیباشد
حفاری چاه فاضلاب با دستگاه مکانیکی یکی از روش های حفر چاه فاضلاب می باشد در این روش، به یکی از سه روش دستگاه حفاری ضربهای ، دستگاه حفاری چرخشی یا ترکیبی از این دو، انرژی مکانیکی به سنگ منتقل میشود
تعیین محل حفر چاه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است محل حفر چاه نباید زیر ستون های اصلی ساختمان باشد و همچنین نباید در مسیر تردد ماشین آلات سنگین باشد. بهتر است در نزدیکترین محل به خط اصلی فاضلاب شهری قرار گیرد زیرا طولانی شدن مسیر خروجی موجب مشکل تخلیه نامناسب فاضلاب از لوله ها می گردد
اولین گام در حفرچاه، مشخص کردن مکان مناسب حفاری است که باید توسط یک کارشناس با توجه به شرایط ساختمان مشخص شود. حفر چاه مناسب برای ساختمان نیاز به تخصص خاصی دارد که هر فرد عادی قادر به انجام آن نمی باشد
حفر چاه فاضلاب باید به صورت اصولی و کارشناسی انجام شود تا در آینده دچار ریزش نشود. قبل از انجام حفاری باید وضعیت زمین، نوع خاک و میزان جذب آن بررسی و بر اساس متراژ چاه محاسبه شود.
انواع روش های چاه کنی
✔ چاه کنی با مته
✔ چاه کنی با تراکتور
✔ چاه کنی دستی
✔ چاه کنی با دستگاه
چاه کنی دستی
در این روش که روش سنتی و قدیمی است، پس از چاه کنی و برداشت خاک به وسیله مته های مخصوص، دیواره های چاه را با بتن و یا سیمان می پوشانند. در این روش به نیروی انسانی نیاز داشته و انجام کارها علاوه بر سختی، زمان زیادی را می گرفت.
چاه کنی با دستگاه
در شیوه های جدید چاه کنی با پیشرفت تکنولوژی و روی کارآمدن ابزارهای نوین، کندن چاه به راحتی انجام شده و دیگر نیازی به استفاده از نیروی انسانی نبوده و حفر چاه به وسیله دستگاه چاه کنی انجام می شد و این کار باعث تسریع سرعت چاه کنی شده و در نتیجه زمان کم تری نیاز داشت.
نکات مورد توجه در خدمات حفر چاه فاضلاب
در هنگام حفر چاه لازم است نکاتی رامورد توجه قرار دهید تا در آینده دچار مشکل نشوید. از جمله مهم ترین موارد به شرح زیر می باشد:
✔ لازم است قبل از چاه کنی محل مورد نظر را بررسی کنید. جنس خاک محلی که قرار است در آن قسمت چاه حفر شود باید مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که محلی که قرار است چاه در آن جا واقع شود دارای خاک رس باشد، مناسب حفر چاه نمی باشد زیرا خود خاک رس به پر شدن چاه کمک می کند.
✔ عمق چاه باید بسیار زیاد باشد تا دیرتر پر شود. محل کندن چاه باید در قسمتی باشد که تردد در آن وجود نداشته باشد.
✔ محل کندن چاه نباید در نزدیکی لوله کشی های افقی باشد. باید محل کندن چاه فاضلاب را با حداقل فاصله ۳۰ متر از چاه آب حفر کرد تا باعث نفوذ آب آلوده فاضلاب به داخل چاه آب نشود.
محاسبه حجم انباره چاه جذبی فاضلاب
چاه جذبی یکی از روشهای سنتی دفع فاضلاب انسانی است که کماکان در مناطق دارای زمین آبکش و سطح آبهای زیرزمینی پایین مورد استفاده قرار میگیرد. البته ورود مستقیم فاضلاب به چاه جذبی بدون هیچ گونه عملیات پیش تصفیه، قابلیت این گونه چاهها را در کاهش آلودگی فاضلاب به شدت کاهش میدهد که این امر موجب آلودگی منابع آب زیرزمینی میشود.
لذا استفاده مستقیم از چاه حذبی برای دفع فاضلاب توصیه نمیشود. اتصال به سیستم فاضلاب شهری در صورت دسترس بودن و یا استفاده از پکیجهای فاضلاب مجهز به فن هوادهی که فرایند تصفیه فاضلاب در آنها با کمک باکتریهای هوازی و در نتیجه با کاهش بوی فاضلاب صورت میگیرد. روشهای مطمئنتری در این خصوص محسوب میشود.